Slinavka i šap (lat. Aphthae epizooticae) zarazna je bolest je od koje najčešće obolijevaju  papkari, dok se rijetko viđa kod drugih vrsta životinja i ljudi. Uzročnik slinavke i šapa je RNK virus koji pripada familiji Picornaviridae i rodu Aphthovirus. Bolest uzrokuje virus koji pripada grupi pikornavirusa i koji ima najmanje 7 tipova i nekoliko varijanti.

Oboljenje je zabilježeno na svim kontinentima gdje se uzgaja stoka, a endemski se javlja u Aziji, Africi i Južnoj Americi. Oboljenje nije zabilježeno na Novom Zelandu i još nekim zemljama. U endemskim regionima bolest se javlja ciklično, svakih 2 do 5 godina i protiče u blažem obliku bolesti. U regionima gde je obavljena eradikacija, bolest se javlja sporadično. Obzirom na stepen kontagioznosti, svaki tip oboljenja neprekidno prijeti da izazove epizootiju i u širem području.

Oboljenje se manifestuje pojavom karakterističnih vezikula (afti, mjehura) i erozija na sluznici usta, jeziku, nosnom ogledalu, koži mliječne žlijezde, između papaka i na kruni papaka, oštećenjima sluznice probavnog trakta te visokom temperaturom. Rane koje se pojavljuju prilikom pucanja vezikula, podložne su infekcijama. Ukoliko se ne pojave sekundarne infekcije dolazi do brzog ozdravljenja. Bolest može da ima maligni tok, uglavnom kod mladih životinja i on se manifestuje degeneracijom skeletnih mišića i srca i završava uginućem. Ali najveće su štete zbog sekundarnih infekcija koje produže vrijeme oporavka životinja, smanjenja mliječnosti i upala vimena, pobačaja i sterilnosti krava. Kod ljudi bolest protiče u blagoj formi sa brzim ozdravljenjem.

Dominantan izvor infekcije je zaražena životinja. Naime, pucanjem vezikula oslobađaju se velike količine virusa (teoretski, sadržaj jednog vezikula može zaraziti preko milijardu životinja). Pored sadržaja vezikula, virus se nalazi i u slini, mokraći, mlijeku i balegi oboljelih životinja. Prenosilac ovog oboljenja može biti i čovjek, koji u kratkom vremenu može široko raznijeti virus. On virus prenosi pasivno, na cipelama, odjeći, rukama, kosi. Takođe, prenosioci mogu bit ii druge životinje.

Dodatni problem leži u dugom vremenu za kog virus preživljava. Nakon preboljenja, životinje dugo mogu biti izvor zaraze, virus se zadržava na farinksu goveda do 2 godine nakon ozdravljenja, a kod ovaca i koza do 6 meseci. U vlažnom tlu virus može preživjeti i ostati zarazan i preko tri mjeseca, a na temperature od 20°C godinama ostane aktivan.

Da bi se spriječilo širenje infekcije sa zaraženih životinja na nezaražene, neophodno je sve bolesne životinje što brže i neškodljivo ukloniti, a također i životinje koje su s njima bile u kontaktu ili u blizini (životinje za koje se sumnja da bi mogle biti zaražene). Tijela ubijenih životinja se spaljuju da bi se uništio virus, te se  provodi dezinfekcija okolnog terena.

Liječenje životinja se uglavnom ne provodi. Terapija slinavke i šapa je zabranjena u mnogim zemljama (gdje je dozvoljeno uglavnom se sprovodi vakcinacija inaktivisanim monovalentnim ili polivalentnim vakcinama sa određenim i uobičajenim serotipovima i subtipovima virusa).