Raznovrsni plodovi voća imaju veoma visoke hranljive vrijednosti i kvalitet sa ekološkog aspekta. Očuvanje njihovog kvaliteta direktno zavisi od načina primarne dorade ostvarene u vremenu od momenta ubiranja (berbe) do odgovarajućeg načina pakovanja i skladištenja. Najčešći način primarne obrade je dehidracija - sušenje.

Odvođenje vlage sušenjem je jedino prihvatljivo ako se to čini zagrijanim agensom (vazduhom) indirektnim putem. To praktično znači sušenje zagrijanim čistim vazduhom, bez prisustva gasova nastalih sagorijevanjem goriva. To podrazumijeva sušare koje posjeduju uređaje - razmjenjivači kojima se toplota nastala sagorijevanjem goriva, prenosi indirektno na vazduh. Savremena saznanja kada je riječ o kvalitetu sušenih proizvoda ukazuju da direktno sušenje, pri čemu se koriste produkti nastali sagorijevanjem (gasovi) sami ili pomiješani sa vazduhom mogu imati razna toksična svojstva.

Ulaganja treba da su što je moguće manja. Posebna pažnja se treba posvetiti kvalitetnoj izolaciji. Ugrađen sistem za recirkulaciju treba da omogući precizno podešavanje količine zagrijanog vazduha male vlažnosti u procesu sušenja. Površina na koju se smješta materijal za sušenje treba da omogući da se zagrijan vazduh usmjeri i kreće samo preko površina na kome se nalazi materijal, a to se postiže i odgovarajućim usmerivač - zavjesama kojima se zatvara prostor.

Sušare treba da po mogućnosti budu koncipirane kao mobilne sa odgovarajućim kapacitetom. Većina plodova koji su u primarnoj preradi namijenjeni sušenju, nakon ubiranja su podložna gubitku kvaliteta u svježem stanju.

Pored toga značajan uticaj na kvalitet ima i transport lošom putnom mrežom, gdje može doći do mehaničkih ošećenja svježih plodova, tako da se u velikoj mjeri gubi njihov kvalitet. Osušeni plodovi količinski su znatno manji tako da je obim transporta u odnosu na transport svježih plodova znatno manji. Za transport osušenih plodova nisu potrebni posebni uslovi ambalaže kao što je slučaj kod svježih plodova.
Evidentan problem nedostatka energije što se prije svega odnosi na fosilna goriva, s vremenom će postati sve aktuelnije obzirom da je njegova količina ograničena. To upućuje na nužnost iznalaženja alternativnih izvora energije sadržane prije svega u biljnim materijalima, koji u poljoprivrednoj, naročito voćarskoj proizvodnji najčešće predstavljaju nusprodukte (ostaci rezidbe, koštice plodova,...).

Izvor: AGRO INFOTEL; PSSS Jagodina / prilagodio: AGRO-EKO Magazin